Việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã sẽ giúp bộ máy quản lý ở cơ sở tinh gọn, giảm gánh nặng cho ngân sách và nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động.
Thực tế cho thấy, những năm qua, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trên địa bàn huyện vẫn còn cồng kềnh, nhiều đầu mối. Với đơn vị hành chính cấp xã có quy mô, diện tích nhỏ nhưng vẫn phải sắp xếp người quản lý như các xã có quy mô lớn; các xã nhỏ cũng không hỗ trợ nhau phát huy được thế mạnh của mình. Hiện nay, các xã như Quang Minh, Đại Thành, Hòa Sơn, Hùng Sơn, Đồng Tân, Thái Sơn, Thanh Vân, Hoàng Thanh… có diện tích từ 3km2 đến hơn 5km2; có xã quy mô dân số chỉ hơn 4 nghìn người. Diện tích, dân số của các xã nhỏ chỉ bằng một thôn của xã lớn trong huyện. Diện tích nhỏ, dân số ít nhưng biên chế cán bộ, công chức làm việc tại xã vẫn gần bằng hoặc bằng các xã có diện tích, quy mô dân số lớn. Như vậy, nếu sáp nhập các đơn vị hành chính nhỏ với nhau sẽ giúp giảm tổng số cán bộ, công chức tại các địa phương.
Huyện Hiệp Hòa hiện có 10 đơn vị hành chính cấp xã có diện tích nhỏ dưới 20% theo quy định về tiêu chuẩn đơn vị hành chính cấp xã sẽ sắp xếp giai đoạn 2023-2025 là Hoàng Lương, Hoàng Thanh, Đồng Tân, Thanh Vân, Hoàng An, Quang Minh, Đại Thành, Hùng Sơn, Thái Sơn, Hòa Sơn. Riêng xã Hoàng Vân không thuộc diện thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023-2025 vì có 6,68 km2 diện tích tự nhiên, đạt tỷ lệ 22,27% tiêu chuẩn và quy mô dân số 6.742 người, đạt tỷ lệ 84,28% tiêu chuẩn quy định. Tuy nhiên xã Hoàng Vân lại thuộc diện thực hiện sắp xếp giai đoạn 2026- 2030. Do vậy, với mục đích tổ chức lại một cách đồng bộ và sớm ổn định các đơn vị hành chính trên địa bàn huyện, huyện thực hiện sáp nhập xã Hoàng Vân (thuộc diện khuyến khích) với xã Hoàng An (thuộc diện sắp xếp) nhằm tạo không gian phát triển mới, là cơ sở để chính quyền địa phương tổ chức sản xuất, thực hiện các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội trên địa bàn đơn vị hành chính mới.
Cùng với sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã chưa bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định về quy mô dân số, diện tích, các trường học, trạm y tế trên địa bàn cũng sẽ được sắp xếp, sáp nhập cho phù hợp. Sau sáp nhập, đầu mối các xã, các trường, trạm y tế đều giảm. Bộ máy cán bộ quản lý cũng bớt cồng kềnh so với trước.
Hiện nay, huyện Hiệp Hòa đang khẩn trương thực hiện các bước để tiến hành sáp nhập 11 đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025. Theo quy định, sau khi thực hiện sáp nhập, số lượng lãnh đạo, quản lý và số lượng công chức, viên chức ở các đơn vị hành chính cấp xã phải bảo đảm đúng quy định.
Cùng với tinh giản biên chế, thu gọn đầu mối, việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã sẽ góp phần quan trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Công việc tại các địa phương sau sáp nhập sẽ nhiều và yêu cầu cao hơn trước. Để đáp ứng được yêu cầu công việc, phục vụ người dân tốt hơn đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức các xã này phải có đủ trình độ, năng lực, phẩm chất. Việc tổ chức cán bộ không thể mang tính cơ học mà phải có sự sàng lọc, nâng cao chất lượng. Hiện các địa phương đều tiến hành rà soát đánh giá, phân loại cán bộ công chức để xây dựng phương án sắp xếp, xác định vị trí việc làm. Cán bộ, công chức dôi dư có những trường hợp không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ sẽ giải quyết theo chính sách tinh giản biên chế. Các địa phương đều xác định thực hiện sáp nhập các đơn vị hành chính là nhiệm vụ chính trị quan trọng. Vì vậy, một số địa phương còn lấy việc triển khai, thực hiện chủ trương trên là tiêu chí để đánh giá, sắp xếp cán bộ sau này. Về lâu dài, khi được sáp nhập thành xã rộng hơn, có quy mô dân số lớn hơn, để đạt được sự tín nhiệm của đông đảo đảng viên và cử tri, mỗi cán bộ xã đều phải cố gắng nâng cao trình độ, năng lực công tác. Đây là thách thức đối với nhiều cán bộ bởi tâm lý, tư tưởng cục bộ dòng họ, địa phương, song cũng là cơ hội để cán bộ rèn luyện, thể hiện năng lực, bản lĩnh của mình, nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc.
Việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã gắn với tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, nâng cao chất lượng hoạt động thực sự cần thiết và cấp thiết để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội của huyện và của tỉnh.
Phương Nhung
