Sáng 24/2 (tức ngày 15 tháng Giêng), UBND huyện Hiệp Hòa tổ chức khai mạc lễ hội truyền thống Y Sơn xuân Giáp Thìn 2024 nhằm tỏ lòng biết ơn đến Đức thánh Hùng Linh Công và song thân của Ngài. Đây là lễ hội được huyện Hiệp Hòa tổ chức quy mô cấp huyện lần đầu tiên.
Các đại biểu dự khai mạc lễ hội
Dự buổi lễ có đồng chí Lâm Thị Hương Thành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh cùng lãnh đạo một số Sở ban, ngành của tỉnh, lãnh đạo các huyện, Thành phố trong tỉnh, lãnh đạo các huyện Sóc Sơn ( TP Hà Nội), Yên Phong (tỉnh Bắc Ninh), thành phố Phổ Yên và huyện Phú Bình (tỉnh Thái Nguyên); lãnh đạo huyện Hiệp Hòa có các đồng chí: Dương Thanh Tùng, TUV, Bí thư Huyện ủy; Hoàng Công Bộ, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện; Hoàng Văn Tri, Ủy viên BTV Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện. các đồng chí Ủy viên BTV Huyện ủy, lãnh đạo UBND, Ủy ban MTTQ và các ban ngành, đoàn thể huyện; lãnh đạo các cơ quan trong huyện; lãnh đạo các xã thị trấn, đơn vị giáp ranh và một số xã thuộc huyện Phú Bình, huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên cùng đông đảo nhân dân trong xã, du khách thập phương.
Đồng chí Phạm Văn Nghị, Ủy viên BTV Huyện ủy, Phó chủ tịch UBND huyện, Trưởng Ban tổ chức lễ hội phát biểu khai mạc
Theo cuốn Ngọc phả quốc lục hiện còn lưu lại tại đền Y Sơn, xã Hòa Sơn, huyện Hiệp Hòa, do Hàn lâm viện Đông các đại học sĩ Nguyễn Bỉnh soạn vào năm 1572, Hùng Linh Công là cháu ruột Hùng Vương thứ VI đã có công đánh tan giặc Ân xâm lược. Hiện nay, tại đền Y Sơn còn lưu giữ được 21 đạo sắc phong của các triều đại từ triều Hậu Lê, Tây Sơn đến triều Nguyễn; ngai thờ, bài vị, lư hương, quạt nan bằng ngà voi, hoành phi, câu đối cổ… và được công nhận là Di tích lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia vào ngày 21-3-1994. Đến ngày 8-6-2015, lễ hội Y Sơn được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Quần thể di tích lịch sử, văn hóa Y Sơn tại xã Hòa Sơn (Hiệp Hòa) với nhiều di tích linh thiêng như: Đền Hạ, đền Thượng, Giếng Tiên và chùa Y Sơn. Nơi đây, gắn với huyện thoại về Đức thánh Hùng Linh Công - người đã có công đánh đuổi lang thú và cùng Thánh Gióng đánh đuổi giặc Ân bảo vệ đất nước. Cũng chính tại nơi đây, đã diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, tiêu biểu là ngày 22/2/1940 (tức ngày 15 tháng Giêng) - nhân dịp lễ hội, đồng chí Lê Hoàng - Xứ ủy viên Xứ ủy Bắc Kỳ đã diễn thuyết tuyên truyền cách mạng tại chùa Y Sơn. Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, nhân dân xã Hòa Sơn nói riêng và nhân dân huyện Hiệp Hòa luôn gìn giữ phát huy giá trị truyền thống văn hóa vật thể và phi vật thể của Quần thể di tích lịch sr văn hóa Y sơn.
Đoàn rước kiệu truyền thống từ Đền Y Sơn sang chùa Y Sơn
Để bày tỏ lòng biết ơn Đức thánh Hùng Linh Công và song thân của Ngài, hằng năm vào ngày Rằm tháng Giêng, nhân dân trong vùng lại tổ chức lễ hội. Theo lệ, cứ 3 năm lễ hội lại được tổ chức với quy mô lớn trong 3 ngày 15,16,17 tháng Giêng.
Lễ rước lư hương quạt ngà voi
Lễ rước cây bông dò
Năm nay, lễ hội truyền thống Y Sơn được tổ chức với quy mô cấp huyện, khai mạc tại chùa Y Sơn. Lễ hội Y Sơn còn gọi là lễ hội Phu Nhân Thánh Mẫu, trong đó có nhiều phong tục độc đáo như: Lễ “cốn quân đánh giặc”, dựng lại tích đức thánh Hùng Linh Công luyện quân đánh giặc Ân. Ngoài ra còn có lễ “kéo chữ”: “Nhân”, “Tâm”, “Đức”, dâng hương, múa trống, múa cung đình, lễ quản tượng (rước voi)…. Đặc biệt, ngay từ sáng sớm trước khi khai hội, hàng trăm tráng đinh và nhân dân trong xã, thuộc 4 giáp: Hương Trù, Hòa Thuận, Tiên Cảnh và Thù Cốc (giáp đăng cai) đã tổ chức nghi lễ rước kiệu truyền thống từ đền Y Sơn sang chùa Y Sơn; rước chân linh Đức thánh Hùng Linh Công, Đức thánh Phụ từ, Đức thánh Mẫu. Rước bông dò ngày hội – biểu tượng của lộc Phật, lộc Thánh lễ hội.
Ngoài phần lễ trang nghiêm, lễ hội truyền thống Y Sơn còn diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao đặc sắc. Theo đó, UBND huyện phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức giải vô địch võ thuật tỉnh Bắc Giang năm 2024. Giải đấu quy tụ gần 200 vận động viên đến từ 10 huyện, thị xã, TP; thi đấu ở 5 môn, gồm: Vovinam, wushu, boxing, jujitsu và võ cổ truyền với tổng số 35 bộ giải. Ngoài ra, huyện Hiệp Hòa tổ chức các giải vật, bóng chuyền hơi, cờ tướng toàn huyện; một số trò chơi dân gian như: Bịt mắt bắt dê, bắt phỗng, đánh đu và nhiều hoạt động biểu diễn nghệ thuật khác.
Lễ hội truyền thống Y Sơn nhằm tôn vinh những giá trị lịch sử văn hóa tiêu biểu, độc đáo của quần thể di tích Y Sơn; tri ân công ơn của Thánh Phụ, Thánh Mẫu sinh ra Đức Thánh Hùng Linh Công- người đã có công đánh đuổi lang thú và cùng Thánh Gióng đánh đuổi giặc Ân, bảo vệ đất nước. Lễ hội Y Sơn mang ý nghĩa trong đời sống tinh thần sâu sắc: cầu cho mưa thuận, gió hòa, cầu cho Quốc thái Dân an, mùa mang tươi tốt, muôn người, muôn nhà mạnh khỏe, bình an, yên vui, hạnh phúc. Đồng thời góp phần giới thiệu, quảng bá hình ảnh, tiềm năng du lịch của xã Hòa Sơn nói riêng, huyện Hiệp Hòa nói chung.
Sau lễ khai mạc, các đại biểu dâng hương vào chùa và trồng cây lưu niệm.
Một số hình ảnh tại Lễ hội
Vân Anh
